Stare plany Przesieki

Moderatorzy: Borowice.pl, Gawe, Cieslak

arkuba
Odznaka Duża Brązowa
Posty: 275
Rejestracja: sob lis 04, 2006 3:00 pm
Lokalizacja: Przesieka

Stare plany Przesieki

Postautor: arkuba » śr sie 25, 2010 8:44 am

Przeglądając po raz kolejny Monografię Przesieki, przyjrzałem się dokładniej zamieszczonym tam (s. 23-25) przedwojennym mapom Przesieki. Oto moje wnioski:

Mapa 1 ("ozdobną czcionką"), wg autora "pochodzi z przełomu XIX i XX wieku". Niemiecka numeracja domów (wg zasady im wyższy numer, tym młodszy dom) dochodzi tutaj do nr 135 (budynek na dzisiejszej ul. Kamiennej). Na mapie zaznaczono już pomnik wojenny (Kriegerdenkmal), który, jak czytamy na s. 25, powstał w 1922 r. Tak, więc mapa powstała najwczesniej w tymże roku.

Mapa 2 ("z 1935 roku") ma numerację tylko do nr 133 (dzisiejsza "Zorza"), jest więc starsza od Mapy 1. Nie ma jeszcze np. nr 134 (dzisiejsze "Wzgórze Marty"), a pensjonat wzmiankowany jest już w 1927 r. Znów data powstania mapy się nie zgadza.

Mapa 3 ('kolorowa") pozornie jest identyczna z Mapą 2, poza faktem, że jest w kolorze. Ma jednak inną skalę i ilosć domów. Jest też zaznaczony basen. Tutaj numeracja dochodzi do 147 (lesniczówka, ul. Słoneczna 11). Budynek musiał powstać ok. 1936 r., bo z tego roku pochodzą wpisy o pierwszych jego mieszkańcach.

Mapa 4 ("z informatora turystycznego z 1936 roku") ma już 169 domów (budynek obok byłej Gospody Pod Lipami). Nr 168 (dom Fuchsa) wybudowano ponoć w 1938 r.

Mapa 5 ("lata trzydzieste XX w.") jest niewiele młodsza od poprzedniej, bo doszedł tylko jeden numer 170 (budynek przy basenie).

Skąd takie datowanie map w Monografii? Czy na oryginałach są daty?
Awatar użytkownika
Cieslak
Moderator
Posty: 1589
Rejestracja: pn gru 06, 2004 12:35 pm
Lokalizacja: Wrocław/Przesieka
Kontaktowanie:

Postautor: Cieslak » śr sie 25, 2010 8:42 pm

Bardzo mi miło, że przewodnik bywa tak dokładnie analizowany. To inspiruje do dalszych poszukiwań i jesli czas pozwoli, zajęcia się kiedys drugim wydaniem :)
Faktycznie, ten numer 135 daje do myslenia. Na drugiej mapie zasugerowałem się numerem 138 w okolicach dzisiejszej Zorzy. Jesli to rzeczywiscie 133, to u mnie bardzo dziwnie wygląda ta (przecież drukowana) czcionka cyfr - dwie trójki są zupełnie inne od siebie. Za staroscią tej pierwszej mapy przemawiał sposób jej wykonania - całkowicie ręczny, w odróżnieniu od drugiej. Nie byłem pewien jej wieku, więc sądziłem, że najpóŸniej powstała na początku XX. Zwróciłem też uwagę, że na pierwszej droga za Mannsteinem jest zaznaczona jako scieżka, a na drugiej już jako droga. Ale kto wie, może takie rozumowanie prowadzi na manowce. Mapa kolorowa jest rzeczywiscie nieco inna od tej czarno - białej. W przewodniku wspomniane jest tylko o kilku informacjach na nią naniesionych, nie o dacie. W przypadku mapy nr 4 bazowałem głównie na informacjach od mieszkańca Przesieki z okresu wojny, który mi ją dostarczył. Co do ostatniej, podobnie jak arkuba nie byłem pewien daty jej wydania (stąd ogólne stwierdzenie - "lata trzydzieste"). O tym, że jest najmłodsza może swiadczyć budynek przy basenie oraz zdecydowanie największe nasycenie atrakcjami i infrastrukturą turystyczną. Granica jeszcze na niej jest, więc na pewno mapa nie jest starsza niż paŸdziernik 1938.
arkuba
Odznaka Duża Brązowa
Posty: 275
Rejestracja: sob lis 04, 2006 3:00 pm
Lokalizacja: Przesieka

Postautor: arkuba » czw sie 26, 2010 1:34 pm

Ja też tam widzę nr 138, ale na wszystkich innych mapach w tym miejscu jest 133. Może błąd po prostu... Nr 138 to przecież Jugendkammhaus Rübezahl (dzisiejsze Odrodzenie), zresztą pojawia się dopiero na dwóch ostatnich mapach.
A propos, kiedy wybudowano schronisko? W "Monografii" jest 1926 r. "Słownik geografii turystycznej Sudetów" ma lata 1923-1927, natomiast "Karkonosze nadawnych widokówkach" J. Ratajskiego podaje, że w 1928-1929 r. Zamieszcza zresztą pocztówkę z okresu budowy z jesieni 1928 r.
arkuba
Odznaka Duża Brązowa
Posty: 275
Rejestracja: sob lis 04, 2006 3:00 pm
Lokalizacja: Przesieka

Postautor: arkuba » czw sie 26, 2010 1:43 pm

Poszperałem w internecie i widzę, że mapy 2 i 3 pochodzą z przedwojennego przewodnika Storm Reisefuhrer. Die Schlesischen Gebirge, Band 1. Riesen- und Isergebirge, Bober, Katzbach Gebirge, Landeshuter Kamm. Von Walther Dressler Hirschberg (Riesengeb.). Kursbuch- und Verkehrs-Verlagsgesellschaft m. b. H. Berlin 1928.

Tutaj przykład innej mapki z tej publikacji. Zauważyłem jednak, że przewodnik był wznawiany (np. widziałem też rok 1931), a więc nie ma pewnosci z którego wydania pochodzą "nasze" mapy.
Awatar użytkownika
Cieslak
Moderator
Posty: 1589
Rejestracja: pn gru 06, 2004 12:35 pm
Lokalizacja: Wrocław/Przesieka
Kontaktowanie:

Postautor: Cieslak » czw sie 26, 2010 9:17 pm

arkuba pisze: Zauważyłem jednak, że przewodnik był wznawiany (np. widziałem też rok 1931), a więc nie ma pewnosci z którego wydania pochodzą "nasze" mapy.

Aha, faktycznie, to może być sedno sprawy - kolejne wydania map.
arkuba
Odznaka Duża Brązowa
Posty: 275
Rejestracja: sob lis 04, 2006 3:00 pm
Lokalizacja: Przesieka

Postautor: arkuba » sob sie 28, 2010 11:45 am

A teraz dopiero na to wpadłem, że mapa 5 wzorowana jest na tej pierwszej "ozdobnej"! Ma tę samą orientację i kaligrafowane napisy: Ober-Giersdorf, Forst-Hermsdorf, Forst Hain, Forst Giersdorf, nawet Umgefährer Massstab 1:10 000mtr i inne mniejsze. Wygląda jakby na bazie starszej, ktos ręcznie i na maszynie do pisania dokonał "aktualizacji". Nawet nie "ktos", tylko podpisany z boku Alfred Patzke, który mieszkał w Haus Patzke (dzis Karkonoska 38, naprzeciwko Marzenia).
Awatar użytkownika
Cieslak
Moderator
Posty: 1589
Rejestracja: pn gru 06, 2004 12:35 pm
Lokalizacja: Wrocław/Przesieka
Kontaktowanie:

Postautor: Cieslak » wt sie 31, 2010 9:24 pm

Kto wie, to możliwe, że znalazł się ktos komu chciało się zaktualizować mapę. Zresztą dobrze go rozumiem, to bardzo przyjemne hobby ;) - http://www.przesieka.pl/przesieka_plan.htm

Wróć do „Turystyka w Przesiece”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 23 gości