Unikatowy egzemplarz polskiego przewodnika po Karkonoszach

Moderatorzy: Borowice.pl, Gawe, Cieslak, wkarkonosze

Awatar użytkownika
Lech
Odznaka Mała Złota
Posty: 210
Rejestracja: śr sty 17, 2007 9:28 am
Lokalizacja: Poznań
Kontaktowanie:

Unikatowy egzemplarz polskiego przewodnika po Karkonoszach

Postautor: Lech » śr sty 17, 2007 9:32 am

Dysponuję dokumentacją fotograficzną unikatowego egzemplarza pierwszego polskiego przewodnika po Karkonoszach. Oto dane:

Tytuł publikacji: Olbrzymie góry z widokami nayznakómitszemi, porządkiem po sobie idącemi w DwudŸiestu dwóch Rycinach wystawióne, wraz z Mappą, ułożone przez Karóla Mattis w Szmidebergu a wyłozóne na polski język przez Ur. J. Kołodziejowskiego. Druga, poprawna Edycya

Autor: Mattis, Carl Theodor (1789 - 1881)

Współtwórcy: Kołodziejowski, Ur. J.; Rieden, Carl Julius (1802-1858)

Charakter publikacji: przewodnik po Karkonoszach

Zawartosć: opisy miejscowosci i tras wycieczek górskich z rycinami i mapą Karkonoszy ; pierwszy polskojęzyczny przewodnik po Karkonoszach i w ogóle po polskich górach

Wydawca: Wilhelm Decker

Miejsce wydania: Poznań

Rok wydania: ok. 1826/1827

Format: obraz jpg

Jest to 28 stron tekstu i 22 litografie (w tym mapa).

Jesli ktos byłby zainteresowany poczytaniem i obejrzeniem tej unikatowej publikacji mogę przesłać na jego adres e-mailowy. Spakowane pliki zajmują około 6,5 MB

Poniżej jedna z 22 litografii. Kto odgadnie co przedstawia?

Obrazek

Dodam jeszcze kilka słów na temat tego unikatowego przewodnika po Karkonoszach. Otóz mało kto zna Ciszycę kolo Kowar, położoną u stóp wzgórza Radziwiłłówka. Niestety miejscowi przewodnicy z wycieczkami też tam prawie wcale nie zaglądają. Miejsce leży poza szlakami turystycznymi, choć historycznie związane jest z Polską i od dawna aż prosi się o wytyczenie i wyznakowanie tam szlaku pieszego. Własnie u podnóża tego wzgórza zrodził się pomysł wydania w Poznaniu pierwszego w historii polskiej turystyki polskiego przewodnika po Karkonoszach, z wykorzystaniem litografii wykonanych w oficynie Karola Mattisa w pobliskich Kowarach. Mało kto tez zwraca uwagę na fragmenty tego dziełka: "Chcąc ze Szmideberga udać się w podróż na góry, można z dwóch scieżków iedną obrać; iedna prowadŸi do przyiemney, o 3/4 mile od miasta odległey wioski Buszvorwerk ku Szteinseifen: druga idŸie wzdłuż miasta, koło plantacyów, gdzie Jey Królewiczowska Imci Xiężna pruska Louiza, godna małżónka J.O.Xięcia Radziwiłla latową porą przebywa ..." (str.6). Również wymowny jest inny fragment: "Dalej dostrzeże bystre oko badacza wiele znakomitych punktów w Œląsku: iako to Zotenberg, Brieg (Brzeg), Wrocław, a w Xięstwie Poznańskiem leżące miasta Wschowa i Leszno" (str.11).

Obrazek

Namiestnik Wielkiego Księstwa Poznańskiego książę Antoni Henryk Radziwiłł własnie w tym okresie zakupił należący wczesniej do namiestnika Œląska hr. Carla Georga von Hoyma empirowy pałacyk z początku XIX w. w Ruhberg (obecnie Ciszyca) oraz zameczek mysliwski w formie romantycznej pseudoruiny z wieżą widokową, wzniesiony około 1790 roku na szczycie wzgórza dzis zwanego Radziwiłłówką (463 m n.p.m.). Z całą pewnoscią za tą transakcją kryje się inspiracja wydania w Poznaniu owego dziełka z przeznaczeniem dla Polaków. Radziwiłłowi i jego córkom rozmiłowanym w tej okolicy niewątpliwie zależało na propagowaniu piękna sląskich gór wsród rodaków. A na to wzgórze naprawdę warto się wybrać, choć odnalezienie tej ruiny dla kogos, kto jest tam po raz pierwszy, nie jest łatwe. Warto tam pójsć także dla widoku spod tego wzgórza (platforma widokowa na szczycie już nie istnieje), gdzie Karkonosze chyba najbardziej imponują swym ogromem.
Ostatnio zmieniony śr sty 17, 2007 11:01 am przez Lech, łącznie zmieniany 1 raz.
Pozdrawiam

Lech Rugała

Obrazek
Awatar użytkownika
Borowice.pl
Administrator
Posty: 1570
Rejestracja: wt wrz 05, 2006 8:23 am
Lokalizacja: Borowice
Kontaktowanie:

Postautor: Borowice.pl » śr sty 17, 2007 9:38 am

Witamy na forum!

Czy jest tam cos o miejscowosci Borowice, so genannte Baberhäuser oraz o miejscowosci Broniów, Bronsdorf?
Awatar użytkownika
Lech
Odznaka Mała Złota
Posty: 210
Rejestracja: śr sty 17, 2007 9:28 am
Lokalizacja: Poznań
Kontaktowanie:

Postautor: Lech » śr sty 17, 2007 11:15 am

Borowice.pl pisze:Witamy na forum!

Czy jest tam cos o miejscowosci Borowice, so genannte Baberhäuser oraz o miejscowosci Broniów, Bronsdorf?


Nie zauważylem, aby była tam jakas wzmiankaw tekscie. Ale w miejscu obecnych Borowic są zaznacznone jakies chaty na mapie, która już sama w sobie jest bardzo ciekawa. Nie ma na niej nawet Karpacza Górnego (dawniej Bruckenberg). Na północ od obniżenia, gdzie są obecne Borowice, jest Giersdorf, od wschodu Mittelberg i Stirnberg, na zachód Gellnerberg.
Pozdrawiam



Lech Rugała



Obrazek
Awatar użytkownika
Borowice.pl
Administrator
Posty: 1570
Rejestracja: wt wrz 05, 2006 8:23 am
Lokalizacja: Borowice
Kontaktowanie:

Postautor: Borowice.pl » śr sty 17, 2007 11:30 am

To się zdarza. Mam przewodnik Riesengeborge sprzed 100 laty i tam nie ma słowa, ale wtedy własnie turystyka w Borowicach stawiała pierwsze kroki...

Na mapach z tego okresu bywa, że jest zaznaczona tylko Limba, czyli Max-Heinzel-Stein-Baude.
Awatar użytkownika
Przemek
Odznaka Duża Brązowa
Posty: 261
Rejestracja: pt sty 26, 2007 7:25 pm
Lokalizacja: Wrocław

Postautor: Przemek » pn lip 06, 2009 8:31 pm

Przewodnik o którym mowa w poscie można zobaczyć, sciągnąć ze strony Œląskiej Biblioteki Cyfrowej. Podaje link poniżej:

http://sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id ... 700E3A75-1

Pliki są zapisane w formacie DjVu, dlatego konieczna będzie instalacja odpowiedniej wtyczki do przeglądarki, która dostępna jest oczywiscie też na tej stronie.

Wróć do „Turystyka w Karkonoszach”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 19 gości